خدامحوری درتفکر اسلامی و فلسفۀ مالبرانش

هرگاه سه مفهوم «خدا» و «انسان» و «طبیعت» را از یک سو و مفهوم «علیت» را از سوی دیگر در نظر آوریم و رابطه علیت را همراه با لوازم فلسفی آن که همانا ضرورت ترتّب معلول بر علت و نفی استقلال از معلول در برابر علت و سنخیت میان علت و معلول است بر مناسبات میان این سه مفهوم اطلاق کنیم با مجموعه‌‌‌‌‌‌ای از مسائل فلسفی شگفت‌انگیز روبه‌رو می‌شویم که از دیرباز تا امروز اندیشه آدمی را به خود مشغول داشته است.
در طول تاریخ اندیشه‌ها، پاسخ‌های بسیاری به این مسأله داده شده است. نویسنده «نظریه موقعیت» فیلسوف غربی نیکولا مالبرانش و «نظریه کسب» متفکران اسلامی را به نحو تطبیقی مورد بحث قرار داده و اثری سودمند در زمینه فلسفه و کلام مقایسه‌ای از خود به‌جای نهاده است.
بین متفکران اسلامی نیز به آراء متکلمان اشعری اکتفاء نشده و کل قلمرو تفکر اسلامی مورد توجه قرار گرفته و در نهایت، راه‌حل این مسأله در عرفان اسلامی و حکمت متعالیه صدرالدین شیرازی بررسی شده است.